Nie wiadomo jakie są przyczyny niedokrwiennej martwicy kości udowej. Dotyka ona dzieci w wieku 3-14 lat i może skończyć się nawet zwyrodnieniami stawu biodrowego.
Choroba Perthesa należy do grupy jałowych martwic kości. U chłopców zdarza się nawet pięciokrotnie częściej niż u dziewczynek i rozwija się po trzecich urodzinach. Do dziś nie wiadomo co jest jej przyczyną.
Najbardziej intensywne objawy obserwowane są pomiędzy 5 a 7 rokiem życia. To właśnie wtedy następuje martwica szyjki kości udowej i jej głowy. W co piątym przypadku dotyczy to obu nóg i uważane jest za najbardziej intensywną martwicę kości. Leczenie musi rozpocząć się jak najszybciej, by nie dopuścić do powikłań. Do najpoważniejszych z nich należą ograniczenia w stawie biodrowym, które mogą zakończyć się nawet trwałymi zwyrodnieniami, jak choćby skróceniem nogi czy przykurczami, które będą miały negatywny wpływ na prawidłowy chód.
Przyczyny choroby Perthesa
Jak wspomnieliśmy, nie są one jednoznacznie zbadane, ale kilka teorii na ten temat istnieje. Dziś za najbardziej prawdopodobną uważa się małe ognisko martwicze, położone podchrząstkowo, które rozwija się i powoduje martwicę całej głowy i szyjki kości udowej. Inne badania wskazują natomiast na złożone ukrwienie części bliższej kości udowej. Wśród przyczyn wymienia się także urazy mechaniczne oraz stany zapalne i kłopoty hormonalne. Nie bez znaczenia mogą być także inne choroby, przebyte wcześniej. Choćby dysplazja stawu biodrowego, która zdarza się niemowlakom. Nie wiadomo również czy czynnikami chorobotwórczymi nie jest też nadwaga w czasie dojrzewania oraz stosowanie leków sterydowych.
Rozpoznanie oraz przebieg choroby Perthesa
Chorobę można zdiagnozować na podstawie rezonansu magnetycznego, a także zdjęcia rentgenowskiego. Widać na nich pojawiające się już zmiany w kości udowej. Czasami można je też wychwycić podczas obserwacji zaburzeń w ruchomości stawu biodrowego, które są jednymi z pierwszych objawów. Pacjenci uskarżają się na ból biodra i kolana, utykają. Potem znikają mięśnie, nawet w obrębie pośladka.
Choroba trwa 3-4 lata. Początkowo występuje zapalenie błony maziowej, a w jamie stawu gromadzi się płyn, co powoduje ból i ogranicza ruchy. W kolejnym etapie zapadają się uległe martwicy części głowy kości udowej, co trwa nawet rok, po którym następuje resorbowanie martwiczych części kości. Na koniec zaczyna się odbudowa, kiedy dochodzi do formowania się nowej kości.
Leczenie i rehabilitacja przy chorobie Perthesa
Najważniejsze jest jak najszybsze odciążenie kończyny. Jeśli to nie nastąpi, miękka głowa kości udowej będzie sukcesywnie miażdżona i nastąpią zniekształcenia. Ograniczając je, stwarzamy dobre warunki do jej odbudowania. Jak to jednak zrobić? Z reguły nie obejdzie się bez gipsowego opatrunku, wyciągu, albo aparatu ortopedycznego.
Nie mniej istotna jest rehabilitacja. Dzięki niej wszystkie ruchy będą mogły być wykonywane przy odciążonej nodze. Pozwoli to na znacznie szybszy powrót do pełnej sprawności i ograniczenie ewentualnych powikłań.