Ortopedico

Zwichnięcie rzepki w kolanie wymaga natychmiastowej interwencji lekarza. Częściej występuje u kobiet niż mężczyzn, które zazwyczaj mają słabsze mięśnie. Od razu po zwichnięciu rzepkę trzeba nastawić, usunąć krwiaka, a potem konieczna jest żmudna rehabilitacja.

Rzepka to część stawu kolanowego, która go chroni, ale też wpływa na zwiększenie siły mięśnia czworogłowego uda. Niestety, zdarza się jej przesunięcie w złym kierunku, co kończy się sporym bólem. Zwichnięcie rzepki znacznie częściej zdarza się dzieciom niż dorosłym – z reguły z powodu urazu stawu kolanowego.

Przyczyny zwichnięcia rzepki

U osób zdrowych zwichnięcie rzepki następuje niezwykle rzadko. Najczęściej przytrafia się młodym kobietom, a nawet dziewczynkom, które uskarżają się jednocześnie na wiotkość stawów, koślawość kolan, słabe napięcie mięśnia czworogłowego uda oraz różnego rodzaju zaburzenia w rozwoju kości. Zwichnięcie rzepki może być też nawykowe i powtarzać się regularnie u osób, zmagających się także z innymi dysfunkcjami i to pozornie wcale nie związanymi z kolanem. Należeć do nich może choćby płaskostopie.

Najczęściej do zwichnięcia rzepki dochodzi jednak w wyniku uderzenia, kiedy rzepka jest przesunięta i ruch zostaje zaburzony. Przy prostowaniu kolana zazwyczaj zostaje ona wtedy zepchnięta na bok, a więzadło ją trzymające zostaje uszkodzone. Może też zostać oderwany element kostny od rzepki, a nawet kości udowej. Wbrew pozorom, to nie samo zwichnięcie, ale nieprawidłowy powrót rzepki na miejsce, doprowadza do największych szkód w stawie kolanowym.

Objawy zwichnięcia rzepki

Zaczyna się od krwawienia wewnątrz stawu, które wprawdzie nie jest widoczne, ale objawia się zwiększeniem powierzchni stawu oraz bólem. Najczęściej boli środek kolana, przy jakimkolwiek, nawet najmniejszym ruchu. Nawet jeśli rzepka sama nie wróci na miejsce, staw zostanie zniekształcony. Efektem mogą być też uszkodzone łąkotki, a także więzadło poboczne przyśrodkowe, co będzie musiało się skończyć na pobycie w szpitalu, bo uraz z powikłaniami jest trudny do wyleczenia. Zwłaszcza jeśli dochodzi do uszkodzenia chrząstki stawowej rzepki, albo oderwania odłamów kostnych.

Co robić po zwichnięciu rzepki

Najważniejsze to pamiętać, że zwichnięcie rzepki kolana powoduje spustoszenie także w otaczających ją tkankach. Należy więc jak najszybciej nastawić rzepkę, by nie dopuścić do dalszego rozprzestrzeniania się uszkodzeń pozostałych struktur. Z tego samego powodu należy usunąć krwiaka, wykonując punkcję. Potem przychodzi czas na unieruchomienie nogi i stawu, które przez cztery tygodnie powinny odpoczywać w opatrunku gipsowym. Gorzej jest, gdy zwichnięcia mają charakter nawykowy. Wtedy konieczna jest operacja i nie tylko przywrócenie właściwego ustawienia rzepki, ale też naprawa uszkodzeń wokół niej. Ostatnim etapem jest żmudna rehabilitacja.