Zwyrodnienia stawów palców to chrząstki lub twory kostne pojawiające się pomiędzy drugim, a piątym palcem. Z reguły występują po 55. roku życia.
Guzki Bucharda i Heberdena powstają z powodu zaburzeń równowagi pomiędzy degradacją warstwy podchrzęstnej kości i chrząstki stawowej, a jej tworzeniem. W efekcie pojawiają się zmiany chrzęstne, albo kostne, które uwidoczniają się między drugim, a piątym palcem. Znacznie częściej schorzenie to dotyka mężczyzn niż kobiet. Pojawia się z reguły po 55. roku życia. Najczęściej na prawej dłoni, ale gdy dotyka lewej, przebieg jest znacznie bardziej intensywny. Objawy dotyczą najczęściej palca wskazującego, czasami także serdecznego. Guzki Heberedena powstają w stawach międzypaliczkowych dalszych, a guzki Bucharda w stawach międzypaliczkowych bliższych.
Objawy guzków Bucharda i Heberdena
Zaczyna się niewinnie – od bolących stawów, a także kłopotów z poruszaniem w ich obrębie. Potem pojawia się stan zapalny, który wynika z obcierania się powierzchni stawowych. To prosta droga do wysięku, a także zniekształcenia obrysów stawu. Aby dokonać prawidłowej diagnozy, należy przeprowadzić wywiad lekarski, a pacjent musi spełnić wiele wymogów klasyfikacyjnych. Obowiązkowy jest ból lub sztywność, które dokuczają niemal każdego dnia. Występować powinno również zgrubienie co najmniej dwóch stawów, a także części kostnych stawów międzypaliczkowych dalszych. Obserwowany jest również obrzęk stawów śródręczno-paliczkowych, a także zniekształcenie dwóch stawów dłoni.
Leczenie guzków Bucharda i Heberdena
Choroba niestety utrzymuje się przez całe życie mimo terapii. Można jednak znacznie ograniczyć, a nawet całkowicie wyeliminować towarzyszący jej ból, a także sztywność dłoni. Najważniejsze jest jednak przywrócenie pełnej możliwości ruchu, czyli sprawności stawów, które za to odpowiadają. Całkowite usunięcie objawów jest możliwe w zaskakująco długich okresach leczenia. Musi być jednak prowadzone kompleksowo i profesjonalnie za pomocą nie tylko leków przeciwbólowych, ale też przeciwzapalnych.
Ważny jest też odpoczynek, czyli oszczędzanie rąk – zwłaszcza w ostrej fazie choroby. Istotne jest przede wszystkim odpowiednie ustawianie rąk, które sprawi, że podczas gdy nie wykonujemy żadnych czynności, stawy nie będą obciążone i będą rzeczywiście wypoczywać. Jednocześnie stosuje się fizykoterapię, w postaci lampy sollux, okładów borowinowych, laserów i fango.
Gdy tylko zakończy się faza ostra, zaczyna się wykonywać ćwiczenia. Początkowo wraz z zażywanymi środkami przeciwbólowymi, bo bez tego byłyby one niemożliwe lub wykonywane niewłaściwie. Są one jednak niezbędne, by zachować funkcje dłoni. Bez odpowiednich ćwiczeń może ona bowiem zostać zdeformowana i przywrócenie jej ruchomości nie będzie już możliwe. Głównie z powodu powikłań, bo guzki Bucharda i Heberdena to zazwyczaj nie jedyne zwyrodnienia, a należy leczyć je kompleksowo, by nie zaniedbać żadnego z obszarów dotkniętych chorobą.