Nazywane jest też chorobą Bechterewa, która przytrafia się przede wszystkim młodym mężczyznom. Atakuje stawy, ale z tego powodu powodować może nawet zmniejszenie wydolności płuc.
Przewlekłe schorzenie o nieznanej dotąd etiologii ma podłoże genetyczne. W trakcie badań stwierdzono obecność antygenu HLA- B27. Zaczyna się zazwyczaj w wieku 20-40 lat. Najczęściej atakuje okolice kręgosłupa, ale zdarzają się też inne przypadki.
Przyczyny zesztywniającego zapalenie stawów kręgosłupa
ZZSK pojawia się przede wszystkim w stawach krzyżowo-biodrowych. Choroba zaczyna się od zapalenia błony maziowej. Następnie stawy zaczynają kostnieć. Następne w kolejce zaatakowanych są więzadła oraz torebki stawowe stawów kręgosłupa. Sztywnieją też stawy żebrowo-kręgowe, żebrowo-poprzeczne i chrząstki żebrowe. To wszystko wpływa oczywiście także na problemy w poruszaniu się, zwłaszcza w obrębie klatki piersiowej. Wpływa to także na wydolność płuc. Mogą też zaniknąć kręgi, a nawet kości i otaczające kręgosłup więzadła. Zamiast mięśni pojawia się tkanka łączna, a mięśnie, które nie zanikły są bardzo osłabione.
Objawy i przebieg zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa
Początkowe objawy trudno połączyć z ZZSK, bo łatwo pomylić je choćby z przeziębieniem. Samo osłabienie i stany podgorączkowe, a nawet przemęczenie i brak apetytu niewiele bowiem mówią. Dopiero przy bólach odcinka lędźwiowego kręgosłupa, wywołanych zapaleniem błony maziowej, można liczyć na trafną diagnozę. Zwłaszcza, kiedy ból promieniuje aż do pośladków i największy jest w nocy oraz rano. U niektórych odczuwalny może być nawet w podudziach. Jednocześnie choroba zajmuje wyższe części kręgosłupa. Ból przemija jednak z czasem, ale pojawiają się inne dolegliwości. Podczas chodzenia chory występuje zaledwie godzinę bez poczucia sztywności karku. Ból przechodzi bowiem w fazę przeciążenia. Zmienia się sylwetka chorego, który zaczyna się garbić. Pomniejsza się też pojemność płuc, a oddychać zaczynamy przeponą. Mięśnie karku zostają przykurczone. Często nazywane jest to sylwetką narciarza, bo czubek głowy jest cofnięty, a szyja pochyla się do przodu.
Leczenie zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa
Zaczyna się od walki z bólem i sztywnością. Najważniejsze jest jednak sprawienie, żeby kręgosłup był ponownie sprawny. Podobnie jak biodra i klatka piersiowa, które powinny odzyskać swoje funkcje. Generalnie, chorobę łatwiej leczyć, gdy jest szybko rozpoznana, ale – jak pisaliśmy powyżej – nie jest to takie proste. Wyznacznikiem skuteczności terapii często jest umiejętność utrzymania prawidłowej postawy. Leczenie przeciwbólowe i podawanie leków przeciwzapalnych stosuje się czasie gdy ZZSK wchodzi w ostrą fazę. Potem stosowana jest rehabilitacja.
U mnie niestety zaczęło się od zanikania kręgów i lekarze pierwszego kontaktu nie mieli pojęcia co się dzieje. Podejrzewali osteoporozę (w wieku 39 lat!), ale dopiero specjalista powiedział mi dlaczego zapalenie zmieniło się w zesztywniające zapalenie stawów. Na szczęście byłą to jeszcze początkowa faza, ale wcale nie było łatwo na rehabilitacji, która była żmudna i kosztowna.