Ortopedico

Staw barkowo-obojczykowy znajduje się pomiędzy łopatką a obojczykiem. Jego urazy przytrafiają się głównie podczas uprawiania sportów kontaktowych lub takich, podczas których łatwo o upadek.

Staw barkowo-obojczykowy nie jest bardzo ruchomy, ale jego urazy są stosunkowo częste. Zwłaszcza u zawodników uprawiających koszykówkę, zapasy czy piłkę ręczą. Zwichnięcia można nabawić się też podczas upadku, więc przytrafia się też narciarzom, kolarzom czy miłośnikom jazdy konnej. Staw barkowo-obojczykowy to jedyny nasz staw, który nie jest wyposażony w mięśnie, które pozwalają na poruszanie tylko nim. Zawsze więc współpracuje z innymi stawami.

Przyczyny zwichnięcia stawu barkowo-obojczykowego

Aby doszło do zwichnięcia stawu barkowo-obojczykowego, upadek musi mieć miejsce na wyprostowaną rękę, albo bark. Zdarza się, że kontuzji tej towarzyszy też zerwanie więzadeł, które łączą go z obojczykiem, wyrostkiem barkowym łopatki lub wyrostkiem kruczym łopatki. Kolejnymi kontuzjami towarzyszącymi są naderwania przyczepu mięśnia naramiennego lub czworobocznego czy złamanie końca barkowego obojczyka lub wyrostka kruczego łopatki.

Samo zwichnięcie stawu barkowo-obojczykowego określa się w sześciostopniowej skali. Zależy ona od stopnia przemieszczenia się obojczyka, ale też naderwania więzadeł. Pierwszy stopień to lekkie naciągnięcie torebki stawowej, drugi i trzeci dotyczą też niestabilności. Stopień czwarty to natomiast uraz, podczas którego przemieścił się też obojczyk i uszkodzony został mięsień czworoboczny. Dwa ostatnie stopnie to przemieszczenie obojczyka, uszkodzenie torebki stawowej i zerwanie więzadeł jednocześnie.

Objawy zwichnięcia stawu barkowo-obojczykowego

Od razu po zwichnięciu pojawia się ból, który jest najsilniejszy wtedy, gdy podejmowana jest próba ruchu w stawie ramiennym. Także w okolicach obojczyka można odczuwać dolegliwości, a po krótkim czasie pojawia się też obrzęk. Jeśli szkodzenie ma piąty stopień, obojczyk przesuwa się też nieco w górę. Jeśli wciśniemy go palcem, po chwili ponownie wyskakuje, co nazywane jest „objawem klawisza”. Największą pewność co do diagnozy i stopnia uszkodzenia daje wykonanie zdjęcia rentgenowskiego. Dzięki niemu można też określić kontuzje towarzyszące – choćby złamania kości.

Leczenie zwichnięcia stawu barkowo-obojczykowego

W dużej mierze determinuje je stopień zwichnięcia. Jeśli zwichnięcie ocenione jest na stopień pierwszy, wystarczy leczenie zachowawcze, a rękę należy unieruchomić. Nie jest jednak konieczny gips, wystarczy temblak. Można też obłożyć staw lodem oraz podać środki przeciwbólowe i przeciwzapalne. Po zwalczeniu zapalenia, należy szybko zacząć normalną aktywność ze szczególnym uwzględnieniem ruchów w jak największym zakresie. Przy drugim stopniu zwichnięcia unieruchomienie powinno potrwać trzy tygodnie, a po kolejnych trzech następuje już powrót do pełnej sprawności. Przy trzecim stopniu można spróbować leczenia zachowawczego, ale często niezbędny będzie już zabieg operacyjny, który jest obligatoryjny przy wszystkich następnych stopniach uszkodzenia. Podczas zabiegu rekonstruuje się więzadła oraz zespala ewentualne oderwane części kości.